Vajinal mantar enfeksiyonu, kadınlarda en sık görülen genital sağlık sorunlarından biridir. Çoğu kadın hayatında en az bir kez bu rahatsızlığı yaşar. Kaşıntı, akıntı ve yanma gibi rahatsız edici belirtilerle ortaya çıkan bu durum, genellikle ciddi değildir ancak tedavi edilmezse tekrarlayabilir. Peki vajinal mantar nedir, neden oluşur ve nasıl geçer?
Vajinal mantar, tıbbi adıyla Candida albicans adlı mantar türünün vajinada aşırı çoğalmasıyla ortaya çıkar. Aslında bu mantar, vücutta doğal olarak az miktarda bulunur. Ancak denge bozulduğunda, örneğin bağışıklık zayıfladığında veya vajina florası değiştiğinde mantar hızla çoğalır. Bu durum kaşıntı, tahriş, yanma ve akıntı gibi belirtilere yol açar.
Vajinal Mantar Neden Olur?
Birçok faktör vajinal mantar enfeksiyonuna zemin hazırlar. En yaygın nedenlerden biri antibiyotik kullanımıdır. Antibiyotikler, kötü bakterilerle birlikte vajinadaki yararlı bakterileri de yok eder. Bu dengenin bozulması mantarın çoğalmasını kolaylaştırır.
Ayrıca hormon değişiklikleri, gebelik, doğum kontrol hapları, diyabet, bağışıklık sisteminin zayıflaması ve sıkı sentetik iç çamaşırları da mantar oluşumunu tetikler. Sıcak ve nemli ortamlar, mantarın büyümesi için en elverişli koşullardır.
Vajinal Mantar Belirtileri Nelerdir?
Vajinal mantar nedir sorusunun ardından en çok merak edilen konu belirtileridir. En yaygın belirtiler şunlardır:
Vajina çevresinde yoğun kaşıntı ve tahriş
Beyaz, peynirimsi ve kokusuz akıntı
İdrar yaparken veya cinsel ilişki sırasında yanma hissi
Vajina çevresinde kızarıklık ve şişlik
Bu belirtiler bazen adet dönemi öncesinde veya sonrasında daha da belirginleşir. Şiddetli vakalarda oturmak ya da yürümek bile rahatsız edici hale gelebilir.
Vajinal Mantar Nasıl Geçer?
Vajinal mantar genellikle basit tedavilerle kısa sürede iyileşir. Eczanelerde satılan mantar kremleri, fitiller veya antifungal ilaçlar enfeksiyonu kontrol altına alabilir. Ancak belirtiler sık tekrar ediyorsa mutlaka bir jinekoloğa danışmak gerekir. Çünkü altta yatan hormonal ya da metabolik bir neden olabilir.
Tedavi süresince parfümlü sabun, duş jeli veya deodorant gibi ürünleri kullanmamak önemlidir. Bu ürünler vajina dengesini bozarak iyileşmeyi geciktirebilir. Pamuklu iç çamaşırları giymek ve bölgeyi kuru tutmak da enfeksiyonun tekrarını önler.
Vajinal Mantarı Önlemek İçin Neler Yapılabilir?
Günlük ped kullanımı alışkanlık haline getirilmemeli.
Islak mayo veya spor kıyafetleri uzun süre giyilmemeli.
Antibiyotik kullanımı gerekiyorsa, ardından probiyotik destek alınmalı.
Şeker tüketimi azaltılmalı, çünkü mantarlar şekeri besin olarak kullanır.
Vajina içi yıkama yapılmamalı, yalnızca dış genital bölge temiz tutulmalı.
Vajinal mantar nedir sorusuna verilecek en net yanıt: Kadınların yaşam kalitesini düşüren ama önlenebilir bir enfeksiyondur. Vücudu tanımak, belirtileri erken fark etmek ve hijyen alışkanlıklarını doğru uygulamak, bu rahatsızlığın önüne geçmenin en etkili yoludur.
