Beden Dismorfik Bozukluğu (BDB), kişinin fiziksel görünümüyle ilgili takıntılı düşünceler geliştirdiği bir ruhsal bozukluktur. Bu rahatsızlıkta kişi, genellikle başkaları tarafından fark edilmeyen ya da önemsenmeyen fiziksel özelliklerini abartılı bir şekilde kusur olarak algılar. BDB, özgüveni zedeleyerek sosyal hayattan uzaklaşmaya ve çeşitli psikolojik sorunlara yol açabilir.
Beden Dismorfik Bozukluğunun Nedenleri Nelerdir?
BDB’nin nedenleri genetik, biyolojik ve çevresel faktörlerden kaynaklanabilir. Ailede depresyon veya anksiyete öyküsü bulunan bireylerde bu rahatsızlığın görülme ihtimali daha yüksektir. Beyin kimyasındaki dengesizlikler, özellikle serotonin eksikliği, BDB’ye yol açabilir. Bunun yanı sıra, güzellik standartlarını dayatan medya içerikleri, zorbalık ve olumsuz eleştiriler de tetikleyici unsurlar arasında yer alır.
Beden Dismorfik Bozukluğunun Belirtileri Nelerdir?
Beden Dismorfik Bozukluğu, kişinin bedenine yönelik aşırı takıntılı davranışları ile kendini gösterir. Belirtiler arasında şunlar bulunur:
- Aynaya sık sık bakma veya aynadan kaçınma.
- Kusur olarak görülen vücut bölgesini sürekli gizlemeye çalışma.
- Sürekli estetik operasyon düşünme veya uygulama.
- Sosyal ortamlardan kaçınma ve özgüven kaybı.
- Başkalarının dış görünüşüne yönelik yorumlarına aşırı hassasiyet gösterme.
Beden Dismorfik Bozukluğu Nasıl Teşhis Edilir?
BDB’nin teşhisi, bir ruh sağlığı uzmanının kapsamlı değerlendirmesi ile konur. Kişinin dış görünüşü hakkındaki düşünceleri, bu düşüncelerin hayatını nasıl etkilediği ve davranışları detaylı şekilde incelenir. Aynı zamanda, belirtilerin süresi ve şiddeti de teşhis sürecinde önemli rol oynar.
Beden Dismorfik Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir?
BDB’nin tedavisinde genellikle bilişsel davranışçı terapi (BDT) ilk tercih olarak uygulanır. Bu terapi yöntemi, kişinin beden algısını ve olumsuz düşünce kalıplarını değiştirmeyi hedefler. İlaç tedavisi ise bazı vakalarda beyin kimyasını dengelemeye yardımcı olabilir. Özellikle serotonin geri alım inhibitörleri, tedaviyi destekleyen ilaçlar arasında yer alır.
Beden Dismorfik Bozukluğunun Yönetimi Nasıl Olmalıdır?
BDB’nin yönetimi, tedavi sürecinin yanı sıra kişinin günlük hayatında uygulayabileceği stratejilerle desteklenmelidir.
- Olumlu Düşünce Alışkanlığı: Kişi, kendisi hakkında daha olumlu ve gerçekçi düşünceler geliştirmeye çalışmalıdır.
- Destek Grupları: Benzer sorunları yaşayan bireylerle iletişim kurmak, süreci kolaylaştırabilir.
- Kişisel Gelişim Faaliyetleri: Egzersiz, meditasyon ve yaratıcı aktiviteler, zihinsel ve fiziksel sağlığı iyileştirebilir.
- Sosyal Destek: Aile ve arkadaşlardan alınan destek, özgüvenin yeniden kazanılmasına katkıda bulunur.
Beden Dismorfik Bozukluğu, tedavi ve yönetim sürecine sadık kalındığında kontrol altına alınabilir ve yaşam kalitesini artırabilir.
