Su çiçeği, özellikle çocukluk döneminde sık görülen bulaşıcı bir viral enfeksiyondur. Tıp dilinde Varisella-Zoster virüsü tarafından oluşturulur. Çoğu kişi bu hastalığı bir kez geçirir ve bağışıklık kazanır. Ancak bazı durumlarda yetişkinlerde de ortaya çıkabilir ve bu durumda hastalık daha ağır seyreder. Peki su çiçeği nedir, nasıl bulaşır ve nelere dikkat etmek gerekir?
Su Çiçeği Nedir?
Su çiçeği, vücudun bağışıklık sistemini etkileyen ve ciltte kaşıntılı döküntülerle kendini gösteren bir enfeksiyondur. Hastalık genellikle 1–2 hafta sürer. İlk başta grip benzeri belirtiler görülür, ardından vücutta kırmızı, içi sıvı dolu kabarcıklar ortaya çıkar. Bu kabarcıklar zamanla kabuklanır ve dökülür.
Çocuklarda çoğu zaman hafif seyrederken, erişkinlerde daha yüksek ateş, yoğun kaşıntı ve halsizlik görülebilir. Hamile kadınlar ve bağışıklığı zayıf kişilerde ise komplikasyon riski daha yüksektir.
Su Çiçeği Nasıl Bulaşır?
Su çiçeği nedir sorusunu yanıtlarken, bulaşma yollarını bilmek oldukça önemlidir. Çünkü hastalık son derece bulaşıcıdır.
En sık bulaşma yolu, hava yoluyla virüs taşıyan kişinin öksürmesi veya hapşırmasıdır.
Ayrıca döküntülerdeki sıvıyla doğrudan temas da bulaşmaya neden olabilir.
Virüs, bulaştıktan sonra 10–21 gün arasında kuluçka süresi geçirir ve ardından belirtiler ortaya çıkar.
Hastalık, döküntüler kabuk bağlayana kadar bulaşıcıdır. Bu yüzden hasta kişilerle yakın temastan kaçınmak gerekir.
Su Çiçeği Belirtileri Nelerdir?
Hastalığın ilk birkaç günü genellikle hafif ateş, halsizlik, iştahsızlık ve baş ağrısıyla başlar. Sonrasında tipik su çiçeği döküntüleri belirir.
Belirtiler şu şekilde sıralanabilir:
38–39°C civarında ateş
Ciltte kaşıntılı kırmızı döküntüler
Yorgunluk ve halsizlik
Baş ve kas ağrıları
İştahsızlık
Boğaz ağrısı
Döküntüler genellikle gövde, yüz ve saçlı deride başlar; ardından kollara, bacaklara ve ağız içine kadar yayılabilir.
Su Çiçeği Tedavisi
Su çiçeği genellikle kendiliğinden iyileşir. Ancak belirtileri hafifletmek ve kaşıntıyı azaltmak için bazı destekleyici önlemler alınabilir.
Bol sıvı tüketimi: Vücut enfeksiyonla savaşırken sıvı kaybı yaşamamak için bol su içmek gerekir.
Kaşıntıyı azaltmak: Ilık duşlar, nemlendirici losyonlar ve doktor önerisiyle kullanılabilen antihistaminikler rahatlama sağlar.
Ateş kontrolü: Paracetamol gibi ateş düşürücüler kullanılabilir. Ancak aspirin verilmemelidir, çünkü su çiçeği geçiren çocuklarda Reye sendromu riskini artırır.
Cildi temiz tutmak: Kabarcıklar patladığında enfeksiyon riski oluşur, bu yüzden cilt temizliğine dikkat edilmelidir.
Yetişkinlerde veya bağışıklık sistemi zayıf kişilerde doktor, antiviral ilaçlar (örneğin asiklovir) önerebilir.
Kaşıntı ve İz Kalmaması İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler
Su çiçeği döküntüleri çok kaşınır ancak kaşımak kabarcıkları patlatabilir ve iz kalmasına yol açabilir.
Tırnaklar kısa tutulmalı.
Çocuklarda eldiven veya pamuklu el örtüsü kullanılabilir.
Ciltteki kabuklar kendiliğinden dökülene kadar beklenmeli.
Su Çiçeğinden Korunma Yolları
Su çiçeğinden korunmanın en etkili yolu aşıdır. Varisella aşısı, genellikle 12. ayda yapılır ve 4–6 yaş arasında ikinci doz uygulanır.
Aşı, hem hastalığa yakalanma riskini düşürür hem de enfeksiyon olsa bile daha hafif geçirilmesini sağlar.
Ayrıca hastalık döneminde, özellikle bağışıklığı düşük bireylerin (yaşlılar, hamileler, kanser hastaları) enfekte kişilerle teması önlenmelidir.
Su çiçeği nedir sorusunun yanıtı, aslında hem basit hem de dikkat gerektiren bir hastalığı anlatır. Çoğu zaman evde dinlenme ve temel bakım ile geçse de, özellikle yetişkinlerde ve risk gruplarında doktor kontrolü büyük önem taşır. Cildi rahatlatmak, sıvı dengesini korumak ve hijyene dikkat etmek süreci çok daha konforlu hale getirir.
